Ý NGHĨA NHÂN VĂN CỦA ĐẠI LỄ VESAK

Với sự lớn mạnh và trưởng thành, thời gian qua, uy tín của Việt Nam đã ngày càng được củng cố trong khu vực cũng như trên quốc tế trên nhiều lĩnh vực khác nhau. Trong đó, các tôn giáo ở Việt Nam cũng đã đóng góp nhiều công lao to lớn để nâng tầm hình ảnh của đất nước. Gần đây, đại lễ Phật đản Vesak sắp được tổ chức tại Việt Nam trong khoảng đầu tháng năm này; chính là một sự kiện lớn, có vị trí quan trọng và là một trong những niềm tự hào của chúng ta. Vậy, Vesak là gì? Và nó quan trọng như thế nào?

Vesak là tiếng Sinhalese của người dân đảo quốc Sri Lanka (Tích Lan), tiếng Pali là Vesakha, tiếng Phạn (Sanskrit) là Vaisakha, là tháng theo lịch Ấn Độ. Đó cũng là tháng đầu trong năm của lịch nước Nepal. Từ xa xưa, Đại lễ Vesak hay còn gọi là lễ Tam hợp (Phật đản sinh, Phật thành đạo và Phật Niết bàn - là ngày lễ kỷ niệm 3 sự kiện quan trọng trong cuộc đời của đức Phật Thích ca mâu ni), đã được tổ chức tại các quốc gia Phật giáo theo truyền thống Nam truyền, bắt đầu từ Sri Lanka sau đó truyền sang Miến Điện, Thái Lan, Lào... Trong khi đó, một số quốc gia theo truyền thống Phật giáo Bắc truyền, như Trung Hoa, Việt Nam, Hàn Quốc và Nhật Bản, thường cử hành ba dịp trọng đại trên vào ba ngày khác nhau trong năm. Tuy nhiên, ngày Rằm tháng Tư âm lịch được xem như là ngày lễ Phật giáo trọng đại nhất và đã được các truyền thống Phật giáo chấp nhận trong kỳ Ðại hội Phật giáo Thế giới lần thứ VI vào năm 1961.

Vào ngày 28 tháng 10 năm 1999, đại diện các nước của 34 nước trên thế giới đã đệ trình lên Đại hội Đồng Liên Hiệp Quốc (LHQ) dự thảo nghị quyết công nhận Đại Lễ Vesak kỷ niệm ngày đức Phật đản sinh, thành đạo và nhập niết bàn. Đến ngày 12 tháng 11 năm 1999, Đại hội đồng LHQ thông qua Nghị Quyết A/54/235 công nhận ngày trăng tròn tháng 5 là Đại lễ Vesak kỷ niệm ngày đản sinh, thành đạo và nhập niết bàn của đức Phật. Trong Nghị Quyết của Đại hội đồng LHQ viết rằng, “Lời dạy của đức Phật, và thông điệp về từ bi, hòa bình và thiện tâm của Ngài đã chuyển hóa hàng triệu người…Thừa nhận ngày trăng tròn tháng 5 hàng năm là ngày thiêng liêng nhất của người Phật tử, kỷ niệm ngày sinh, thành đạo và nhập niết bàn của đức Phật.”

Từ đó, năm 1999 đến nay, mỗi năm, tại trụ sở chính của LHQ ở New York và nhiều nơi trên thế giới, LHQ đều tổ chức lễ kỷ niệm Đại lễ Vesak. Đặc biệt, các nước có truyền thống Phật giáo lâu đời tại châu Á, mỗi năm đều theo tinh thần của nghị quyết LHQ mà long trọng tổ chức Đại lễ Vesak. Trong lịch sử, Việt Nam đã một lần đăng cai tổ chức đại lễ Vesak vào năm 2008 và đã đem lại những dấu ấn với bạn bè quốc tế. Từ sự tin tưởng đó, mà Đại lễ Vesak 2014 lần thứ hai được tổ chức ở Việt Nam; do Giáo hội Phật giáo Việt Nam đăng cai tổ chức với sự phối hợp của Ủy ban Tổ chức quốc tế (ICDV), sự hỗ trợ của Chính phủ Việt Nam, với chủ đề chính là “Phật giáo góp phần thực hiện thành tựu các mục tiêu thiên niên kỷ của Liên Hợp Quốc”. Ban tổ chức cho biết Đại lễ Vesak 2014 sẽ được tổ chức tại chùa Bái Đính – Ninh Bình từ 7/5 đến 10/5/2014 và sẽ đón gần 100 nước tham dự và dự kiến sẽ có khoảng 10 nghìn người đến với đại lễ này.

Có thể nói, đại lễ Phật đản Vesak không chỉ có vai trò, ý nghĩa quan trọng đối với những tín đồ Phật tử. Mà có thể thấy rằng, tinh thần từ bi của đức Phật đã lan tỏa khắp thế giới; được nhiều người học tập. Đại lễ Vesak còn có ý nghĩa thể hiện cho sự hòa bình thế giới. Chính vì vậy, đại lễ Vesak có ý nghĩa rất nhân văn. Với bất kỳ một quốc gia nào, được đăng cai tổ chức đại lễ Vesak đều là một niềm tự hào vô cùng lớn. Nó không chỉ vì đó là một ngày lễ rất có ý nghĩa, có tầm quốc tế mà hơn hết, điều đó sẽ giúp cho hình ảnh của đất nước được bạn bè quốc tế biết đến. Đối với Việt Nam, lần thứ hai tổ chức đại lễ quốc tế Vesak là một niềm tự hào của mọi người dân Việt Nam. Có được thành quả này trước hết là tinh thần hướng đạo của người Việt Nam; đặc biệt là tín đồ Phật tử; bên cạnh đó là uy tín của chúng ta qua các kỳ đăng cải tổ chức các sự kiện quốc tế lớn (cụ thể là Vesak 2008). Và một yếu tố quan trọng là chính sách bình đẳng, tôn trọng quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo chính đáng của nhân dân; chính điều đó đã giúp phát huy vai trò to lớn của các tôn giáo (trong đó có Phật giáo) trong sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước.

Đạo Việt