Ý thức trách nhiệm, cái đầu tỉnh táo sẽ là vaccine hữu hiệu nhất trong phòng, chống virus tin giả

Ảnh chụp màn hình bài viết được đăng trên tài khoản có tên Trần Khoa

Trong những ngày qua, khi tình hình dịch bệnh COVID-19 ở nước ta đang diễn biến rất phức tạp, số ca nhiễm trong nước liên tục ở mức cao. Trong khi các cấp, các ngành và toàn xã hội đang nỗ lực, chung sức, chung lòng quyết tâm đẩy lùi dịch bệnh, thì trên Internet, mạng xã hội lại đang xuất hiện và lan truyền một thứ virus hết sức độc hại và nguy hiểm - đó là virus tin giả. Bất chất việc nhiều trường hợp đã bị các cơ quan chức năng xử lý, virus tin giả và “biến chủng” của nó vẫn xuất hiện, lan truyền một cách nhanh chóng không kém sự lây lan của virus SARS-CoV-2. 

Tối 7-8, trên mạng xuất hiện nội dung chia sẻ của một người tên Khoa, được cho là bác sĩ sản phụ khoa. Theo nội dung lan truyền, người này đã quyết định "nhường đi chiếc máy thở" của bố mẹ mình đang dùng cho một sản phụ đang cần. Người này sau đó đã "kìm nỗi đau mất người thân, trực tiếp vào phòng mổ phẫu thuật thành công cho sản phụ sinh đôi này". Ngoài ra còn có hình ảnh 2 bé song sinh được lan truyền, được cho là hai bé mà bác sĩ này vừa phẫu thuật. 

Thông tin này sau khi đăng tải được chia sẻ với tốc độ chóng mặt. Nhiều tài khoản ngay lập tức dẫn link, chia sẻ kèm những lời bình luận bày tỏ sự cảm phục với bác sĩ Khoa. Trong khi đó, một số tài khoản thì bày tỏ sự bi quan và lo lắng trước tình cảnh cấp bách về y tế tại TP. HCM.

Trưa 8-8, Sở Y tế TP.HCM cho biết đã có kết quả bước đầu của việc xác minh vụ việc liên quan trường hợp một bác sĩ rút ống thở của ba mẹ nhường máy thở cho mẹ con sản phụ được lan truyền trên mạng xã hội. Theo Sở Y tế TP.HCM, có đủ cơ sở khẳng định thông tin lan truyền về trường hợp một bác sĩ rút ống thở của người nhà để nhường máy thở cho mẹ con sản phụ là hư cấu. Đồng thời, Sở Y tế TP.HCM khẳng định, đang phối hợp với các cơ quan chức năng xác minh nguồn gốc bài đăng này để xử lý theo quy định của pháp luật" - Sở Y tế TP.HCM nói.

Trước đó, ngày 6-8, mạng xã hội lan truyền một bài viết kèm hình ảnh một shipper đi ship tro cốt ở TP.HCM. Theo bài viết, những hũ tro cốt được một shipper đi giao là những người đã chết vì Covid-19. Bài viết ngay sau đó đã được rất nhiều tài khoản khác dẫn link, chia sẻ và nhận được rất nhiều bình luận bởi sự “đau buồn, tang thương đến tận cùng”.

Hình ảnh giao tro cốt người mất lan truyền trên mạng xã hội

Trước thông tin lan truyền trên mạng xã hội, trao đổi với báo chí, chủ cơ sở mai táng có người giao tro cốt trong bài viết nói trên đã cho biết, số hũ cốt được giao chỉ khoảng 10 hũ, không có chuyện 27 hũ như Facebook Lan Nguyen Van đăng tin. Đồng thời, người này khẳng định, 10 hũ cốt này giao trên địa bàn nhiều quận ở TP. HCM, chứ không riêng gì phường Phú Trung, quận Tân Phú như bài đăng. Trong khi đó, đại diện chính quyền phường Phú Trung, quận Tân Phú cho biết, trên địa bàn phường không có hẻm 42 Âu Cơ như bài viết trên đề cập, mà chỉ có một trường hợp mất vì bệnh tim tại hẻm 477 Âu Cơ.

Chiều ngày 6-8, Bí thư Thành ủy TP.HCM Nguyễn Văn Nên khẳng định, các hũ tro cốt của nạn nhân Covid-19 trên địa bàn Thành phố sẽ do Bộ Tư lệnh TP.HCM nhận và bàn giao cho gia đình. Với những gia đình chưa có điều kiện để nhận tro cốt thì sẽ được đưa vào chùa để cầu siêu đợi người thân đến nhận bàn giao. Toàn bộ chi phí hỏa tảng, bảo quản tro cốt nạn nhận Covid-19 sẽ do Thành phố chi trả.

Cũng trong ngày 6-8-2021, nhiều tài khoản Facebook cá nhân chia sẻ, phát tán nội dung thông tin được cho là phát ngôn của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam về công tác phòng, chống dịch COVID-19: “Bắt đầu từ hôm nay, chúng ta sẽ: Xem tất cả bạn bè, người thân, người ta phải tiếp xúc như là người nhiễm dịch. Có như thế chúng ta mới quyết liệt chống dịch được. Chúng ta đừng sợ mất lòng nhau! Không ngồi gần, không ôm ấp, không bắt tay… ngay cả với những người yêu thương nhất…”. Thông tin này ngay sau đó đã được Trung tâm Xử lý Tin giả Việt Nam (VAFC) khẳng định là giả mạo.

Có thể thấy rằng, tin giả thường là những tin liên quan đến các vấn đề nóng, các vấn đề đang được dư luận quan tâm, có tính giật gân nên thường tác động, ảnh hưởng tới nhiều người. Những thông tin này được lan truyền không chỉ gây hoang mang, hoài nghi, lo lắng trong dư luận mà còn tác động, ảnh hưởng xấu đến an ninh, an toàn xã hội, đến đạo đức, lối sống, sinh hoạt của cá nhân, cộng đồng và văn hóa dân tộc.

Trong thời đại bùng nổ công nghệ thông tin, Internet, mạng xã hội, tin giả sẽ còn xuất hiện và lan truyền ngày một nhiều. Nếu chúng ta không tỉnh táo, cảnh giác để phân biệt và nhận diện thì một lúc nào đó, trong trường hợp nào đó có lẽ chúng ta cũng sẽ trở thành nạn nhân của tin giả.

Bởi vậy, mỗi chúng ta, mỗi người dùng Internet, mạng xã hội hãy luôn cảnh giác, tỉnh táo, chỉ nên tin tưởng, chia sẻ thông tin từ những nguồn chính thống, nguồn tin đã được kiểm chứng. Tuyệt đối không chia sẻ, phát tán những thông tin chưa được kiểm chứng, thông tin giật gân, sai sự thật. Tỉnh táo để tự sàng lọc, tiếp nhận thông tin một cách có ý thức và trách nhiệm.

Chẳng có vaccine nào ngăn chặn được virus tin giả hữu hiệu vào lúc này bằng chính ý thức trách nhiệm và cái đầu tỉnh táo của mỗi chúng ta. 

Việt Nguyễn