Nguy cơ Chiến tranh
Lạnh trở lại ngày càng hiện hữu khi các cường quốc đang âm thầm phát triển vũ
khí hạt nhân, vũ khí hủy diệt để bảo vệ an ninh quốc gia.
Có lẽ, một cuộc chiến tranh trực diện sẽ khó
diễn ra trong bối cảnh hiện nay song khả năng nổ ra thêm một cuộc Chiến tranh
Lạnh là điều hoàn toàn có thể. Nguy cơ này ngày càng hiện hữu khi nhiều quốc
gia âm thầm phát triển vũ khí hạt nhân, thậm chí là cả vũ khí hủy diệt hàng
loạt. Đấy là mối nguy, lời cảnh tỉnh đối với thế giới, nhân loại cần phải hành
động để tránh thảm họa.
Tái diễn Chiến tranh Lạnh
Như một thông lệ, các cường quốc quân sự vẫn
thường công bố chi tiêu quốc phòng hàng năm song đó chỉ là bề nổi, mang nặng
tính lý thuyết. Còn đằng sau đó, con số thực tế khó mà đo đếm được. Dù kinh tế
thế giới bước vào cuộc suy thoái do ảnh hưởng đại dịch COVID-19, nhưng điều này
không làm ngân sách quốc phòng các nước suy giảm trong năm 2021.
Theo số liệu từ Viện nghiên cứu Hòa bình quốc
tế Stockholm, chi tiêu quân sự toàn cầu đã tăng 2,6%. Trung bình mỗi quốc gia
đã chi 2,4% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) cho quốc phòng.
Top đầu danh sách này là những gương mặt quen
thuộc, Mỹ đứng đầu với 740,5 tỷ USD, Trung Quốc xếp ngay sau với 178,2 tỷ USD.
Bất ngờ lớn nhất là danh sách này thiếu vắng cường quốc quân sự Nga. Với việc
chi mạnh tay cho quân sự như vậy, không quá ngạc nhiên khi Washington và Bắc
Kinh vẫn là những quốc gia nổi trội trong cuộc đua phát triển vũ khí hạt nhân
thời gian gần đây.
Dấu hiệu đáng lo ngại là không chỉ các cường
quốc mà các quốc gia khác cũng đầu tư mạnh tay tăng cường năng lực quốc phòng.
Điều này dấy lên nguy cơ chạy đua vũ trang trên thế giới, trong đó có cuộc đua
phát triển vũ khí hạt nhân ở những nước vốn đang sở hữu loại vũ khí này.
Tuy nhiên, ganh đua sức mạnh quốc phòng giữa
các nước hiện không diễn ra một cách phô trương mà theo hướng âm thầm. Các quốc
gia giờ đây không còn đưa ra các tuyên bố đanh thép, công khai đối đầu nhau mà
lặng lẽ phát triển các loại vũ khí mới, tăng cường các hoạt động thử nghiệm hạt
nhân, tên lửa đạn đạo, thậm chí phát triển các loại vũ khí mang tính hủy diệt.
Việc thiếu đi các cơ chế kiểm soát đa phương,
nguy cơ tạo ra một khoảng trống phát triển vũ khí hạt nhân chiến lược tăng cao.
Năm ngoái, Mỹ rút khỏi Hiệp ước Bầu trời mở, và trước đó một năm là Hiệp ước
Các lực lượng hạt nhân tầm trung (INF). Loạt động thái này đã tạo ra những lo
ngại về sự mất cân bằng và ổn định chiến lược toàn cầu. Điều này có thể dẫn đến
các cuộc chạy đua vũ trang giữa các cường quốc hạt nhân, nguy cơ đẩy thế giới
đến bên lề một cuộc Chiến tranh Lạnh mới.
Theo Tiến sĩ Satoru Nagao (chuyên gia tại Viện
Hudson, Mỹ) nhận định, thế giới đang bước vào kỷ nguyên chạy đua phát triển vũ
khí hạt nhân, trong đó nổi trội nhất là Mỹ, Trung Quốc và Nga. Việc Bắc Kinh
liên tục có những dấu hiệu mở rộng kho vũ khí của nước này thời gian qua là
động thái kích thích, châm ngòi cho các nước khác tăng cường tiềm lực quân sự,
trong đó có mở rộng kho vũ khí hạt nhân.
“Nếu Trung Quốc gia tăng số lượng đầu đạn hạt
nhân, các nước khác sẽ đứng ngồi không yên. Khi đó, Mỹ, Ấn Độ… cũng cần tăng số
lượng đầu đạn để đối phó với các nguy cơ từ Bắc Kinh. Trong khi đó, Vương quốc
Anh sẽ củng cố vũ khí hạt nhân của nước này để đối phó với cả Nga và Trung
Quốc. Nhiều chuyên gia trên thế giới cho rằng, số lượng đầu đạn hạt nhân trên
thế giới sẽ bắt đầu tăng trở lại. Đây là một kỷ nguyên mới của cuộc chạy đua
phát triển hạt nhân”, chuyên gia Satoru Nagao cho hay.
Thiếu tướng, GS.TS Nguyễn Hồng Quân - nguyên
Phó Viện trưởng Viện Chiến lược Bộ Quốc phòng cho rằng, thế giới đang bước vào
cuộc Chiến tranh Lạnh mới, và cuộc chiến này không giống so với Chiến tranh
Lạnh thời Liên Xô - Mỹ.
“Trước đây, thế giới chia làm hai cực, giờ đây
là đa cực. Mối liên kết giữa các quốc gia trong bối cảnh hiện nay cũng chặt chẽ
hơn, phụ thuộc nhau nhiều hơn. Các nước sẽ tìm cách cân bằng lợi ích, đảm bảo an
ninh quốc gia một khi Chiến tranh Lạnh xảy ra. Chiến tranh Lạnh nếu có tái diễn
thì cũng sẽ không thể dẫn đến kết cục như trước đây, Liên Xô tan rã, còn thắng
lợi thuộc về Mỹ và phương Tây”, Thiếu tướng Nguyễn Hồng Quân nói.
Trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh, Liên Xô tính
rằng nước này có thể đánh bại đối thủ chính là khối quân sự NATO mà vẫn tránh
được chiến tranh hạt nhân quy mô lớn mang tính hủy diệt toàn thế giới. Tại thời
điểm đó, cả Mỹ và Liên Xô luôn thường trực trong trạng thái sẵn sàng cho chiến
tranh. Chính vì vậy, nhiều ý kiến cho rằng, nếu Thế chiến III nổ ra, đó sẽ là
chiến tranh hạt nhân, trong đó hai bên chắc chắn sẽ hủy diệt lẫn nhau.
Không có bên thắng cuộc
Chạy đua vũ trang ở mức không kiểm soát, hay
một cuộc Chiến tranh Lạnh sẽ là viễn cảnh không nước nào mong muốn. Bởi khi đó,
một tính toán chiến lược sai lầm, thậm chí một trục trặc của hệ thống chỉ huy,
điều khiển là xung đột vũ trang, chiến tranh có thể xảy ra.
“Mỹ có nhiều lợi thế hơn trong cuộc cạnh tranh
này. Bản thân Mỹ có nhiều vũ khí hạt nhân. Và Mỹ có các đồng minh và đối tác
như Anh, Pháp, Ấn Độ và Israel. Ngay cả khi Trung Quốc có mối quan hệ đối tác
gần gũi với Nga và Pakistan, cũng không dễ để Bắc Kinh có thể hy vọng hai nước
này sử dụng vũ khí hạt nhân vì Trung Quốc. Như vậy, dù sao thì Mỹ cũng có lợi
thế hơn trong cuộc cạnh tranh này”, chuyên gia Satoru Nagao phân tích.
Tuy nhiên, bùng nổ chiến tranh hạt nhân sẽ là
thảm họa chung, sẽ không có bên nào giành chiến thắng cuộc trong cuộc chiến
này. Bởi lẽ, sự độc quyền về vũ khí hạt nhân không còn chỉ nằm trong tay một
quốc gia, xu thế cân bằng cán cân về sức mạnh quân sự ngày càng được thể hiện
rõ. Do đó, khi một nước kích hoạt ngòi nổ hạt nhân thì sự đáp trả có thể đến
ngay lập tức.
Sức mạnh quân sự được xem là tiêu chí quan
trọng xác lập vị thế quốc gia trên trường quốc tế. Một số nước lớn phát triển
sức mạnh quân sự, nhất là vũ khí hạt nhân, tạo ưu thế tuyệt đối, nhằm bảo vệ vị
thế siêu cường, tranh giành lợi ích chiến lược, răn đe “đánh đòn phủ đầu”, sẵn
sàng sử dụng sức mạnh khuất phục, buộc nước khác phải tuân theo ý chí của mình.
“Hiện nay, không thể xảy ra chiến tranh hạt
nhân. Bởi lẽ các nước sở hữu vũ khí hạt nhân hiểu rằng một cuộc chiến như vậy nếu
xảy ra, bản thân họ không bị tiêu diệt hoàn toàn thì cũng sẽ phải hứng chịu
thương vong nặng. Vì vậy, vũ khí hạt nhân hiện được các quốc gia sử dụng để de
dọa lẫn nhau, lãnh đạo các nước muốn có vũ khí hạt nhân để thể hiện quyền uy,
gia tăng vị thế đất nước”, Thiếu tướng Nguyễn Hồng Quân nhấn mạnh.
Trước xu thế chạy đua phát triển vũ khí hạt
nhân, gia tăng sự can dự, cạnh tranh chiến lược giữa các cường quốc, các nước
khác cũng phải tăng cường sức mạnh quân sự để đối phó với các thách thức an
ninh, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ. Tại Trung Đông, Bắc Phi, các vấn đề nổi lên
như bất ổn, nội chiến, xung đột vũ trang, can dự quân sự của nước lớn buộc các
nước trong khu vực tăng cường sức mạnh quân sự.
Ngay cả các nước trước nay vốn không được coi
mạnh về quân sự cũng đã có sự đầu tư mạnh mẽ cho chi tiêu quốc phòng trong năm
2021. Ả Rập Xê-út đứng thứ 7 trong top các nước chi ngân sách quốc phòng nhiều
nhất thế giới với 48,5 tỷ USD. Xếp sau đó là Hàn Quốc, với ngân sách quốc phòng
48 tỷ USD. Việc Mỹ quyết định nới lỏng hạn chế đối với việc phát triển tên lửa
của Hàn Quốc đã bật đèn xanh cho Seoul được phép sở hữu toàn diện cả vũ khí tấn
công lẫn phòng thủ mang tầm chiến lược.
Trong khi đó, Triều Tiên, Iran được xem là
những quốc gia bí ẩn về sức mạnh quân sự. Hai nước này không ngừng tăng cường
tiềm lực quốc phòng, trong đó có các loại vũ khí chiến lược, vũ khí hủy diệt
lớn, để bảo vệ quyền tồn tại, buộc Mỹ và phương Tây phải cân nhắc, tính toán
khi có ý đồ gây chiến. Triều Tiên liên tiếp tiến hành các vụ thử hạt nhân, xem
đó là “con bài để mặc cả”, đòi Mỹ và phương Tây nhượng bộ trong thương lượng
đàm phán.
Điều khủng khiếp nào đang đón đợi thế giới?
Hậu họa và dư địa của cuộc chiến hạt nhân sẽ
là điều khủng khiếp, ảnh hưởng lâu dài, khó có thể đong đếm được. Theo các nhà
khoa học, vũ khí có sức công phá lớn, có thể phá hủy hoàn toàn một thành phố.
Đáng quan ngại hơn, vũ khí hạt nhân còn gây ra những tác hại nghiêm trọng như
đe dọa sức khỏe và tính mạng con người, hủy hoại môi trường… Vụ ném bom nguyên
tử của Mỹ xuống thành phố Hiroshima và Nagasaki của Nhật Bản là ví dụ điển hình
mà nhân loại đã chứng kiến.
Quả bom nguyên tử thứ nhất được thả xuống
thành phố Hiroshima ngày 6/8/1945 đã khiến khoảng 140.000 người thiệt mạng. Sau
đó 3 ngày (9/8), quả bom nguyên tử thứ hai được thả xuống thành phố Nagasaki
cướp đi sinh mạng của khoảng 74.000 người. Sau đó, hàng trăm nghìn người đã
chết vì các căn bệnh liên quan đến nhiễm phóng xạ và các vết thương do hai quả
bom nguyên tử này gây ra.
Mối nguy hiểm đe dọa nhân loại lớn nhất hiện
nay xuất phát từ sự phát triển nhanh chóng, như vũ bão của khoa học kỹ thuật.
Những tiến bộ vượt bậc về công nghệ theo ngày, thậm chí từng giờ, từng phút đã
được các nước chớp lấy, ứng dụng vào hiện đại hóa quân sự, chế tạo ra các loại
vũ khí mới mà thế giới chưa từng được chứng kiến, có tính hủy diệt khủng khiếp.
Cuộc đua phát triển vũ khí siêu thanh đang
đóng vai trò là con át chủ bài trong hàng loạt cuộc chạy đua giữa Mỹ, Nga,
Trung Quốc về công nghệ. Mức độ nguy hiểm sẽ là khôn lường hơn khi các đầu đạn
hạt nhân được gắn trên các loại tên lửa siêu thanh. Quốc gia nào đi tiên phong
trong lĩnh vực này sẽ chiếm được lợi thế rất lớn trong cuộc đua, cạnh tranh ảnh
hưởng địa chính trị toàn cầu.
Nhiều thông tin gần đây rộ lên việc Trung Quốc
thử nghiệm vũ khí siêu thanh có tốc độ lên tới 33.796km/h, bay xung quanh Trái
Đất trước khi lao xuống tấn công mục tiêu, có khả năng tấn công bất cứ nơi nào
trên Trái Đất trong vòng vài phút. Điều này mang đến cho Bắc Kinh lợi thế quân
sự cực kỳ lớn.
Không kém cạnh, Mỹ cũng vừa tuyên bố nước này
đã thử thành công công nghệ tên lửa bội siêu thanh. Lầu Năm Góc hy vọng triển
khai vũ khí bội siêu thanh đầu tiên của Mỹ vào năm 2025, nhấn mạnh việc phát
triển loại vũ khí này sẽ là một trong những "ưu tiên cao nhất" của
quân đội Mỹ.
Chưa dừng lại ở đó, Mỹ vừa công bố kế hoạch
chế tạo vũ khí laser công suất mạnh chưa từng có, nhằm hạ gục hàng loạt mục tiêu,
trong đó có tên lửa siêu vượt âm của đối thủ. Hệ thống vũ khí laser năng lượng
cao 300 kW sẽ tạo ra một bước nhảy vọt lớn trong công nghệ và được cho sẽ là
động thái cần thiết để đối phó với các mối đe dọa từ đối thủ của Mỹ. Vũ khí này
có thể hạ gục các vũ khí kích thước lớn hơn như tên lửa, có thể bắn rơi nhiều
mục tiêu cùng lúc với tốc độ nhanh.
Còn Nga, Tổng thống Putin từng nhiều lần tuyên
bố nước này sở hữu những loại vũ khí có một không hai trên thế giới, hệ thống
tên lửa siêu thanh của Nga có tốc độ hơn Mach 25 (hơn 30.000 km/h). Tên lửa
vượt âm Zircon có khả năng đạt tốc độ Mach 9, có thể tấn công các mục tiêu trên
biển và đất liền ở khoảng cách 1.000 km và có thể xuyên thủng mọi hệ thống
phòng thủ của phương Tây. Nga hiện đang chế tạo tên lửa đạn đạo xuyên lục địa
Sarmat và tên lửa hành trình dùng động cơ năng lượng hạt nhân Burevestnik.
Nguy cơ đe dọa đối với thế giới từ cuộc chạy
đua vũ trang ồ ạt giữa các nước đang hiện hữu. Điều đó gây bất ổn an ninh toàn
cầu. Do đó, việc phát huy vai trò của các cơ chế đa phương, các cơ chế kiểm
soát, giám sát đa phương và sự cam kết ràng buộc trách nhiệm của các nước theo
các công ước, hiệp ước đã ký được xem là giải pháp tốt nhất. Cắt giảm chi tiêu
quốc phòng có thể sẽ là lựa chọn, tránh tăng cường sức mạnh quân sự quá mức cần
thiết.
Nguồn: VNTV
Cuộc chạy đua vũ trang ồ ạt giữa các nước là nguy cơ đe dọa đối với thế giới, đe dọa đến tình hình an ninh thế giới. Giải pháp tối ưu là phát huy vai trò của các cơ chế đa phương, các cơ chế kiểm soát, giám sát đa phương
Trả lờiXóaChiến tranh lạnh là khi một tính toán chiến lược sai lầm, thậm chí một trục trặc của hệ thống chỉ huy, điều khiển là xung đột vũ trang, chiến tranh có thể xảy ra.
XóaNhững tiến bộ vượt bậc về công nghệ theo ngày, thậm chí từng giờ, từng phút đã được các nước chớp lấy, ứng dụng vào hiện đại hóa quân sự, chế tạo ra các loại vũ khí mới mà thế giới chưa từng được chứng kiến, có tính hủy diệt khủng khiếp.
XóaNgày xưa chỉ có các cường quốc là nắm quyền chi phôi trên thế giới nhờ nhiều lợi thế độc quyền, tuy nhiên đến bây giờ thì các quốc gia khác cũng đã có sự phát triển đáng kể, đủ sức để kiểm soát lãnh thổ của mình cũng như tiếng nói, ảnh hưởng trên trường quốc tế, do vậy cần thúc đấy cơ chế đa phương, kiểm soát đồng đều
XóaChúng ta đều biết hậu quả của Chiến tranh lạnh sẽ gây thiệt hại nhiều thế nào đến nền kinh tế thế giới cũng như hòa bình giữa các nước liên quan, mong rằng chiến tranh sẽ không xảy ra.
Trả lờiXóaThế giới luôn ở trong tình trạng căng thẳng, các cường quốc chi một khối lượng khổng lồ về tiền của và sức người để sản xuất các loại vũ khí hủy diệt, xây dựng hàng nghìn căn cứ quân sự mà bất cứ lúc nào cũng có nguy cơ bùng nổ chiến tranh thế giới mới.
XóaHậu họa và dư địa của cuộc chiến hạt nhân sẽ là điều khủng khiếp, ảnh hưởng lâu dài, khó có thể đong đếm được. Theo các nhà khoa học, vũ khí có sức công phá lớn, có thể phá hủy hoàn toàn một thành phố. Đáng quan ngại hơn, vũ khí hạt nhân còn gây ra những tác hại nghiêm trọng như đe dọa sức khỏe và tính mạng con người, hủy hoại môi trường… Vụ ném bom nguyên tử của Mỹ xuống thành phố Hiroshima và Nagasaki của Nhật Bản là ví dụ điển hình mà nhân loại đã chứng kiến.
XóaHậu họa và dư địa của cuộc chiến hạt nhân sẽ là điều khủng khiếp, ảnh hưởng lâu dài, khó có thể đong đếm được. Nếu chiến tranh lạnh mà xảy ra thì chiến tranh hạt nhân cũng sẽ là điều hoàn toàn khả thi.
Trả lờiXóaKhi chiến tranh lạnh xảy ra Thế giới luôn ở trong tình trạng căng thẳng, các cường quốc chi một khối lượng khổng lồ về tiền của và sức người để sản xuất các loại vũ khí hủy diệt, xây dựng hàng nghìn căn cứ quân sự mà bất cứ lúc nào cũng có nguy cơ bùng nổ chiến tranh thế giới mới.
XóaChúng ta đều biết được hậu quả khủng khiếp của chiến tranh hạt nhân tồi tệ đến mức nào, nhưng mình tin rằng những nhà lãnh đạo của các cường quốc đó đủ thông minh để không đưa ra quyết định dẫn tới chiến tranh.
XóaChạy đua vũ trang ở mức không kiểm soát, hay một cuộc Chiến tranh Lạnh sẽ là viễn cảnh không nước nào mong muốn. Bởi khi đó, một tính toán chiến lược sai lầm, thậm chí một trục trặc của hệ thống chỉ huy, điều khiển là xung đột vũ trang, chiến tranh có thể xảy ra, khi đó nhân loại sẽ phải chịu những hậu quả thảm khốc
Trả lờiXóaNhận xét này đã bị tác giả xóa.
Trả lờiXóaNguy cơ đe dọa đối với thế giới từ cuộc chạy đua vũ trang ồ ạt giữa các nước đang hiện hữu. Chiến tranh lạnh tiếp tục tiếp diễn thì đó có thể coi như một thảm họa của nhân loại, khi đó chúng ta sẽ không còn được sống trong sự hòa bình và yên ổn như ngày hôm nay nữa.
Trả lờiXóaVũ khí hạt nhân hiện được các quốc gia sử dụng để de dọa lẫn nhau, lãnh đạo các nước muốn có vũ khí hạt nhân để thể hiện quyền uy, gia tăng vị thế đất nước, thời điểm này sẽ không xảy ra chiến tranh hạt nhân đâu.
XóaDấu hiệu đáng lo ngại là không chỉ các cường quốc mà các quốc gia khác cũng đầu tư mạnh tay tăng cường năng lực quốc phòng. Mặc dù khả năng diễn ra chiến tranh hạt nhân là rất thấp nhưng nó vẫn có tỷ lệ.
XóaNguy cơ đe dọa đối với thế giới từ cuộc chạy đua vũ trang ồ ạt giữa các nước đang hiện hữu. Điều đó gây bất ổn an ninh toàn cầu. Do đó, những cường quốc hạt nhân nên có các động thái giải quyết mâu thuẫn bằng đàm phán thay vì chạy đua vũ trang làm tình hình ngày càng leo thang.
Trả lờiXóa