Liên quan đến dự án Luật Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt
Vân Đồn, Bắc Vân Phong, Phú Quốc, đã có rất nhiều bài viết phân tích về vấn đề
này. Vì vậy, trong bài viết này, cá nhân người viết chỉ đưa ra vài suy nghĩ của
mình về vấn đề các đặc khu kinh tế Việt Nam.
Đặc khu kinh tế Việt Nam, một từ vừa quen thuộc trong 20 năm
qua nhưng cũng vừa rất xa lạ vì lúc xuất hiện từ này rộ lên một thời gian rồi lại
âm thầm biến mất… Gần đây “đặc khu kinh tế” dường như lại xuất hiện trở lại với
ba địa danh kèm theo là Văn Đồn (Quảng Ninh). Bắc Văn Phong (Khánh Hòa), Phú Quốc
(Kiên Giang).
Cảng Cái Rồng có vai trò quan trọng trong đặc khu kinh
tế Vân Đồn
Đất nước trong suốt 30 năm đổi mới, chúng ta thường nghe nói
đến khu chế xuất, khu công nghiệp, cụm công nghiệp, khu dân cư mới, khu đô thị
mới, khu kinh tế biển, khu kinh tế tự do và gần đây là đặc khu kinh tế… Có khu
tên gọi gắn với công năng cụ thể như khu chế xuất, khu công nghiệp, khu công
nghệ cao, cụm công nghiệp, khu dân cư mới, khu đô thị mới. Nhưng cũng có những
tên gọi nhưng chưa thấy được hình hài, nên cũng không biết nó sẽ là gì.
Tuy nhiên, tất cả tên gọi đó cũng nhằm chỉ một “công cụ” mà qua
công năng của “công cụ” này sẽ đưa đến mục tiêu của người tạo ra nó đồng thời
đem lại lợi ích cho người tham gia vào sân chơi do nó tạo ra. Nói cho dễ hiểu,
sự tồn tại của các khu này dựa trên hai yếu tố: đạt mục tiêu của chủ thể sinh
ra nó và khách thể tham dự vào. Công cụ này trong từ ngữ học thuật kinh tế được
gọi là “Định chế”.
Trên cơ sở nhận thức như vậy thì tiền đề đặt ra là: Việt Nam
cần gì ở đặc khu kinh tế và doanh nghiệp hưởng lợi gì khi tham dự vào đề án này
ở các hình thức khác nhau. Và một điều tối quan trọng nữa cần đặt ra là nhân
dân Việt Nam được lợi gì kể cả những người không có điều kiện trực tiếp tham dự
vào công cuộc làm ăn ở đây và phải chấp nhận những thiệt thòi nhất thời hữu
hình hay vô hình do “công cụ” đó gây ra.
Để tạo ra những chính sách đặc thù cho mỗi “công cụ” chúng ta
phải dựa vào bốn yếu tố cơ bản, mỗi “công cụ” đều có mục tiêu rất rõ ràng (khu
chế xuất khác với khu công nghiệp, và cũng khác khu kỹ thuật cao, càng khác khu
kinh tế tự do v.v…). Từ đó thấy được rõ hơn đối tượng thu hút đầu tư của mỗi
“công cụ”. Tiếp theo đó, với mục tiêu cụ thể và nhóm đối tượng thu hút đầu tư cụ
thể, chúng ta có thể chọn ra vị trí (địa phương) nào có ưu thế nhất; vị trí có
xác suất thành công cao nhất cho từng bài toán, cho từng công cụ. Đây chính là
cách làm khoa học nhất, hợp lý nhất để tránh thất bại do thiếu hiểu biết đối với
việc xây dựng một “công cụ” kinh tế nào đó. Cuối cùng sự thành bại còn tùy thuộc
vào con người thực hiện nhưng điều này ai cũng biết nên không phải luận bàn
thêm.
Các yếu tố nói trên, là không thể thiếu nhưng khi vận hành
thì thứ tự cũng như tính trọng yếu của các yếu tố đều phải linh hoạt theo tình
thế và theo từng giai đoạn mục tiêu cụ thể. Điều này trả lời câu hỏi tại sao có
những “công cụ” đạt được thành quả to lớn hoặc khiêm tốn, thậm chí có công cụ
phải sớm “hoàn thành nhiệm vụ lịch sử” (vì không còn phát triển nữa hoặc lỗi thời).
Nhìn lại quá khứ, chúng ta cũng đã tạo ra được nhiều “công cụ”
như khu chế xuất, khu công nghiệp, khu công nghệ cao, cụm công nghiệp, khu đô
thị mới… trong số này có nhiều khu đã trở thành động lực thúc đẩy phát triển
kinh tế xã hội cho nhiều tỉnh thành trong cả nước. Nổi bật nhất là Hà Nội, TP.
Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Đà Nẵng, Cần Thơ, các tỉnh Bình Dương, Đồng Nai, Bắc
Ninh, Vĩnh Phú… với những mô hình thành công nhờ thỏa mãn các yếu tố nêu trên ở
một mức độ nhất định.
Nền kinh tế nước ta hiện nay, đã có một bước phát triển dài về
mặt số lượng cũng như hội nhập sâu vào nền kinh tế thế giới, đây là một yếu tố
thuận lợi. Tuy nhiên trong hơn 30 năm mở cửa thu hút đầu tư vừa qua, chúng ta vẫn
chưa hình thành một ngành công nghiệp cơ bản đủ tầm đứng vững trên thị trường
thế giới. Công nghiệp chúng ta mới chỉ ở giai đoạn gia công, chưa bước qua giai
đoạn “bắt chước” (mua pa-tăng để tự chủ sản xuất), càng chưa đến giai đoạn có
thể tự sáng tạo ra sản phẩm mới vượt trội. Đó là nhược điểm lớn nhất, thiếu sót
lớn nhất của giai đoạn đổi mới vừa qua.
Trên cơ sở nghiên cứu kinh nghiệm phát triển các mô hình đặc
khu kinh tế của các nước trên thế giới, có thể rút ra một số bài học kinh nghiệm
cho Việt Nam. Ta thấy đặc khu kinh tế Thẩm Quyến (Trung Quốc), 8 khu kinh tế tự
do của Hàn Quốc, hay như động lực giúp Singapore trở thành “con rồng” Châu Á
chính là 9 khu thương mai tự do, hay như Trung tâm tài chính quốc tế Dubai, khu
tự do Jebel Ali (Các tiểu vương quốc Ả rập thống nhất)…sẽ càng làm chúng ta tin
tưởng vào sự thành công của mô hình đặc khu kinh tế.
Do đó, nếu xây dựng “đặc khu kinh tế Việt Nam” với mục tiêu
chiến lược vĩ mô thì trước hết phải vừa khắc phục các nhược điểm hiện nay trong
nền sản xuất và vừa nắm bắt thời cơ của thời thế mới. “Đặc khu kinh tế Việt
Nam” sẽ mở màn cho cuộc đổi mới lần thứ hai. Biết đâu qua thành công của những
đặc khu này, 30 năm sau chúng ta sẽ vươn lên thành một nước công nghiệp phát
triển thật sự, sản xuất ra sản phẩm có hàm lượng trí tuệ cao, đủ sức cạnh tranh
trên thị trường thế giới. Đó cũng là ước mơ của mọi người Việt Nam chúng ta.
Bông
Lau
Nếu xây dựng “đặc khu kinh tế Việt Nam” với mục tiêu chiến lược vĩ mô thì trước hết phải vừa khắc phục các nhược điểm hiện nay trong nền sản xuất và vừa nắm bắt thời cơ của thời thế mới. “Đặc khu kinh tế Việt Nam” sẽ mở màn cho cuộc đổi mới lần thứ hai. Biết đâu qua thành công của những đặc khu này, 30 năm sau chúng ta sẽ vươn lên thành một nước công nghiệp phát triển thật sự, sản xuất ra sản phẩm có hàm lượng trí tuệ cao, đủ sức cạnh tranh trên thị trường thế giới. Đó cũng là ước mơ của mọi người Việt Nam chúng ta.
Trả lờiXóaNhững tiềm năng, hiệu quả kinh tế mang lại của đặc khu là không thể bàn cãu, Vì thế những kẻ phản đối dự luật đặc khu này đều là những kẻ phản động khi đã đi ngược lại với lợi ích người dân cũng như chống đối Đảng, NHà nước. Đây là những điều tiến bộ mà đáng ra chúng ta phải học hỏi từ sớm hơn chứ không phải đến bây giờ mới học hỏi.
Trả lờiXóanếu xây dựng “đặc khu kinh tế Việt Nam” với mục tiêu chiến lược vĩ mô thì trước hết phải vừa khắc phục các nhược điểm hiện nay trong nền sản xuất và vừa nắm bắt thời cơ của thời thế mới. “Đặc khu kinh tế Việt Nam” sẽ mở màn cho cuộc đổi mới lần thứ hai. Biết đâu qua thành công của những đặc khu này, 30 năm sau chúng ta sẽ vươn lên thành một nước công nghiệp phát triển thật sự, sản xuất ra sản phẩm có hàm lượng trí tuệ cao, đủ sức cạnh tranh trên thị trường thế giới. Đó cũng là ước mơ của mọi người Việt Nam chúng ta.
Trả lờiXóaNhững tiềm năng, hiệu quả kinh tế mang lại của đặc khu là không thể bàn cãu, Vì thế những kẻ phản đối dự luật đặc khu này đều là những kẻ phản động khi đã đi ngược lại với lợi ích người dân cũng như chống đối Đảng, NHà nước. Đây là những điều tiến bộ mà đáng ra chúng ta phải học hỏi từ sớm hơn chứ không phải đến bây giờ mới học hỏi.
Trả lờiXóa“Đối với Luật Đặc khu thì Quốc hội sẽ tiếp tục thảo luận, lắng nghe ý kiến cử tri, nhân dân, các tổ chức chính trị - xã hội và các tiếng nói phản biện để có một bộ luật hoàn thiện, đáp ứng hơn nữa hội nhập, phát triển kinh tế và nhu cầu của người dân
Trả lờiXóanếu xây dựng “đặc khu kinh tế Việt Nam” với mục tiêu chiến lược vĩ mô thì trước hết phải vừa khắc phục các nhược điểm hiện nay trong nền sản xuất và vừa nắm bắt thời cơ của thời thế mới. “Đặc khu kinh tế Việt Nam” sẽ mở màn cho cuộc đổi mới lần thứ hai. Biết đâu qua thành công của những đặc khu này, 30 năm sau chúng ta sẽ vươn lên thành một nước công nghiệp phát triển thật sự, sản xuất ra sản phẩm có hàm lượng trí tuệ cao, đủ sức cạnh tranh trên thị trường thế giới. Đó cũng là ước mơ của mọi người Việt Nam chúng ta.
Trả lờiXóa“Đặc khu kinh tế Việt Nam” sẽ mở màn cho cuộc đổi mới lần thứ hai. Biết đâu qua thành công của những đặc khu này, 30 năm sau chúng ta sẽ vươn lên thành một nước công nghiệp phát triển thật sự, sản xuất ra sản phẩm có hàm lượng trí tuệ cao, đủ sức cạnh tranh trên thị trường thế giới. Đó cũng là ước mơ của mọi người Việt Nam chúng ta.
Trả lờiXóa