QUÁ TRÌNH CHUYỂN GIAO QUYỀN LỰC Ở MỸ VÀ TRUNG QUỐC

@@

Trong năm 2013, sự chuyển đổi và hoàn thiện bộ máy lãnh đạo mới ở Mỹ và Trung Quốc đang mở ra viễn cảnh và hy vọng cải thiện mối quan hệ vốn không mấy tốt đẹp giữa hai nước. Báo chí Trung Quốc cho rằng việc thay đổi này sẽ mở ra cánh cửa mới cho hai nền kinh tế lớn nhất thế giới trong việc tăng cường mở rộng hợp tác với phương châm “hai bên cùng có lợi”. Trong cuộc điện đàm ngày 14/3 sau khi ông Tập Cận Bình được bầu là Chủ tịch nước Trung Quốc, Tổng thống Mỹ Obama cho rằng, hai nước đang đứng trước một cơ hội lịch sử để có thể xây dựng “biểu đồ” mới cho mối quan hệ song phương giữa hai nước trong tương lai. Có lẽ nào sự cải biến này sẽ diễn ra giữa hai cường quốc hàng đầu thế giới? Một khu rừng nào có bao giờ tồn tại hai con hổ! Trong cuộc điện đàm này, lãnh đạo Mỹ và Trung Quốc cam kết tiếp tục đối thoại và trao đổi, tăng cường sự tin cậy lẫn nhau cũng như nỗ lực hợp tác để xây dựng mối quan hệ mới giữa hai cường quốc thay vì tiếp tục cạnh tranh và đối đầu.

Những cố vấn an ninh cấp cao tại Mỹ cho rằng "Quá trình chuyển đổi lãnh đạo ở Trung Quốc và việc ông Obama tái đắc cử Tổng thống Mỹ đánh dấu một giai đoạn mới trong quan hệ Mỹ - Trung với những cơ hội mới". Trên thực tế, sau gần bốn thập kỷ phát triển mối quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc, cũng có lúc xáo trộn và thăng trầm, nhưng bên cạnh đó không thể phủ nhận quan hệ Mỹ -Trung cũng đã đạt được nhiều kết quả góp phần đưa quan hệ hai nước lên một cấp độ cao hơn:. Mối quan hệ Mỹ - Trung có thể ví như một cánh cửa có thể mở rộng quan hệ, nhưng nó có thể đóng lại một cách nhanh chóng nếu như bạn không chớp cơ hội để vọt qua" ông Jonathan Pollack, giám đốc Trung tâm John Thornton Trung Quốc thuộc Viện nghiên cứu Brookings ở Washington nói.

Có thể nói, một nền tảng vững chắc đã được thiết lập cho việc xây dựng mối quan hệ kiểu mới giữa Mỹ và Trung Quốc. Sự liên kết giữa hai nước về kinh tế và thương mại có thể nói chưa bao giờ gần gũi hơn thời điểm này. Hiện hai nước đang là đối tác thương mại lớn nhất của nhau với kim ngạch thương mại hàng năm đạt gần 500 tỷ USD trong năm 2012.

Song thời gian gần đây Mỹ liên tiếp đưa ra những động thái khiêu khích Trung Quốc bằng việc tăng cường giúp đỡ các nước bị Trung Quốc tranh chấp chủ quyền biển đảo ở khu vực Hoa Đông và biển Đông. Mỹ đã mưu đồ gì khi tiến hành những biện pháp ấy, phải chăng một cuộc đối đầu nảy lửa giữa hai cường quốc trên thế giới sắp diễn ra?. Nhật Bản với sự giúp sức của Mỹ sẽ càng trở nên thân thiết, còn Trung Quốc sẽ đơn phương một trận tuyến, trận chiến này khó mà cân sức. Mỹ đang tạo dựng mối quan hệ tốt đẹp với nhiều nước trong khu vực Châu Á – Thái Bình Dương – cũng chính là khu vực mà Mỹ đã chuyển hướng quan tâm trong năm 2013 này. Việc làm ấy chứng tỏ Mỹ không hề e ngại khi sẽ gián tiếp thách thức Trung Quốc, vậy thì viễn cảnh mối quan hệ tốt đẹp giữa hai quốc gia này khó mà trở thành hiện thực.

Chúng ta sẽ chờ đợi xem những sự kiện đáng mong trong năm nay giữa những nền quốc phòng quyền lực nhất trên thế giới. Mỹ - Trung Quốc, là bạn hay là thù sẽ sớm có câu trả lời.